باغسازی را می توان ترکیبی از هنر معماری با الهام از عناصر گیاهی و آب دانست. در شهرسازی امروز با توجه به تغییرات و محدودیت های ساخت و ساز توجه به هنر باغ سازی افزایش یافته است. یکی از اقدامات اولیه ی بشر در عرصه ی معماری باغسازی بوده است. با توجه به شرایط جامعه امروزی ما تصمیم گرفتیم در این مقاله به معرفی انواع سبک باغ سازی بپردازیم.
انواع باغ در معماری
از جمله انواع باغ در معماری می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- باغ ایرانی
- باغ ایتالیایی (رومی)
- باغ فرانسوی
- باغ ژاپنی
- باغ انگلیسی
باغسازی ایرانی
باغ سازی در ایران پیشینه ای قدیمی دارد. سبک باغ سازی ایرانی بر پایه ی عناصری مانند آب و درختان استوار بوده و طراحی خاصی دارد. از جمله اصلی ترین نکات این سبک باغسازی می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- تقارن
- روان بودن آب در مسیر جوی
- وجود استخر در باغ سازی ایرانی
- وجود حصارهایی با دیوارهای بلند
نمونه ای باغ های ایرانی یا باغ سرای را می توان در شهرهای بیرجند، یزد، طبس و گناباد مشاهده کرد. باغ ایرانی پاسارگاد با وجود هندسی سازی و درختان و باغ های دوره ی ساسانیان نیز نمونه هایی از سبک باغسازی ایرانی می باشند.
باغسازی ایتالیایی
باغسازی ایتالیایی یکی دیگر از انواع سبک باغ سازی می باشد. قبل از دوران رنسانس باغ های ایتالیایی توسط دیوارهای بلند محصور شده و به جایگاهی برای پرورش گیاهان دارویی، سبزیجات و میوه ها اختصاص داشتند.
از جمله اصلی ترین ویژگی های باغ سازی ایتالیایی عبارت است از:
- فواره های فراوان و زیبا
- وجود ساختمان در وسط باغی مشجر
- مجسمه ای بسیار بزرگ مقابل عمارت
- پلکان طولانی با پله هایی کم ارتفاع
- وجود تراس در بخش جلویی عمارت
- استخرهای بزرگ به شکل مستطیل و مربع
- وجود سنگریزه و صدف در معابر باغ های ایتالیایی
- وجود گل و گیاهان فراوان از جمله: گل رز، پیچ گلیسین، اسطوخودوس، بوته زرشک قرمز
باغسازی فرانسوی
این سبک باغسازی نشات گرفته از باغ های ایتالیایی می باشد. تنها تفاوت بین این دو سبک در این است که باغ های فرانسوی برخلاف باغ های ایتالیایی در مناطق مسطح ساخته شده اند و این امر امکان حرکت آب را به دلیل نبود شیب مناسب غیر ممکن کرده و به همین جهت از استخرها و فواره های فراوان در این سبک استفاده شده است.
از جمله ویژگی های باغسازی به سبک فرانسوی عبارت است از:
- وجود فواره ها و آبشارها
- قرینه سازی در باغچه و عمارت
- وجود مجسمه در باغ های فرانسوی
- وجود درختان کمتر در نزدیکی عمارت
- دارای مسیرهای خمیده با پرچین های متقارن
- استخرهای دایره ای و مستطیلی شکل در مقابل عمارت
- وجود تراس که از آن جا بتوان تقارن باغ را مشاهده کرد.
- باغ های فرانسوی دارای پلان هندسی و کاملا متقارن هستند.
- کاشت درختان تنومند در خطوط مستقیم که باعث ایجاد تقارن می شود.
باغسازی ژاپنی
باغسازی ژاپنی را می توان یکی از انواع باغ سازی های خاص دانست. در این شیوه از باغسازی از عناصر طبیعی و مصنوعی به صورت همزمان استفاده می شود. از جمله ویژگی های باغسازی ژاپنی می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- ترکیب آبنما با خشکی
- استفاده از پل های قوس دار
- وجود مسیرهای دارای اعوجاج
- ایجاد فراز و نشیب هایی به صورت تپه
- بهره گیری از سنگ با ترکیبی از شن و ماسه
- استفاده از درختان کاج سیاه ژاپنی، راج، بلوط، گیلک، ماگنولیا، صنوبر سرخ
- وجود برکه که با تخته سنگ های رودخانه ای و گیاهان پوشیده شده است.
- استفاده از پرده ی کاغذی بازشو که ارتباط بین فضای داخل و خارج را حفظ کند.
- طراحی فضا باید به نوعی باشد که به صورت نشسته بتوان بهترین منظره را تماشا کرد.
باغسازی انگلیسی
در شیوه ی قدیمی و سنتی باغسازی با سبک انگلیسی از خطای چشم در کاشت درختان و ترکیب رنگ ها استفاده می شده و این باغ ها برای افراد ثروتمند بوده است.
از جمله ویژگی های این سبک باغسازی عبارت است از:
- وجود مسیرهای پهن
- استفاده از رمپ به جای پله
- استفاده از گل های رنگارنگ
- فضاهای بزرگ چمن کاری شده
- ساخت پل های سنگی بر روی رود
- وجود چراغ های ایستاده در اطراف باغ
- عدم وجود نظم در کاشت درختان
- استفاده از گونه های مختلف گیاهی
- وجود برکه با شکل هندسی در وسط چمن کاری
انواع سبک های طراحی فضای سبز
سبک های مختلفی برای ساخت ویلا و فضای سبز وجود دارد. باید با توجه به نیاز و سلیقه یکی از آن ها را انتخاب کرد برخی از بهترین و پرطرفدارترین سبک های طراحی فضای سبز عبارت است از:
طراحی فضای سبز به سبک مدیترانه ای
این سبک که الهام گرفته از کشورهای اسپانیا و ایتالیا می باشد دارای 2 نوع طراحی رسمی و غیر رسمی می باشد. این سبک طراحی یکی از پرطرفدارترین و قدیمی ترین سبک های طراحی فضای سبز است.
از جمله ویژگی اصلی در طراحی به این سبک استفاده از دیوارهای بلند می باشد. ایجاد سایه به کمک آلاچیق، فضاهای دارای طاق و درختان مو از دیگر نکاتی است که در طراحی مدیترانه ای باید به آن توجه کرد. استفاده از مصالح بومی و طبیعی و وجود برکه، استخر و آبنما نیز از دیگر المان های طراحی فضای سبز به سبک مدیترانه ای می باشد. علاوه بر این گلدان های بزرگ و سفالی و کاشی های طرح دار از دیگر ویژگی های طراحی به این سبک می باشد.
طراحی فضای سبز به سبک مینیمال
در سبک مینیمال از شیشه و چمن های کوتاه شده به کار گرفته می شود. استفاده ی حداقلی و تنوع کم پوشش های گیاهی از دیگر ویژگی های طراحی فضای سبز به این سبک می باشد.
استفاده از شمشاد و رنگ های خاکستری و مشکی یا سبز و فسفری از نکاتی است که طراحان فضای سبز با سبک مینیمال به آن توجه می کنند.
طراحی فضای سبز به سبک مدرن
همانگونه که از نام این سبک مشخص است برای طراحی به سبک مدرن باید از عناصر و المان های مدرن نظیر آبنماها و پوشش های گیاهی متنوع استفاده کرد. استفاده از خط های منظم، اشکال هندسی و تقارن از دیگر ویژگی های طراحی فضای سبز به سبک مدرن می باشد.
