• هیچ محصولی در سبد خرید نیست.
geranium

در این مقاله سعی داریم به شما آموزش دهیم گیاه برای رشد به چه عنصری نیاز دارد ؟ گیاهان به طور کلی به دسته از عناصر نیاز دارند که به نام های عناصر پرمصرف و کم مصرف تقسیم می گردند. این موارد هم در نگهداریو اجرای پروژه های طراحی فضای سبز نقش مهمی دارند.

  • عناصر پرمصرف عبارتند از: نیتروژن، فسفر، گوگرد، پتاسیم، منیزیم، کلسیم
  • عناصر کم مصرف یا ریزمغذی عبارتند از: آهن، روی، منگنز، مولییدن، بُر و کلر

کمبود هر یک از عناصر بالا باعث ایجاد تغیر شکل ظاهری و سست شدن و گاهی نابودی گیاه می شوند که هر یک دارای علایمی می باشد که در ادامه هر یک به تفضیل توضیح داده می شود. به همین صورت درختان برای رسیدن به رشد طبیعی وبلوغ به این عنصر نیاز دارند.

کمبود عناصر

 

کمبود نیتروژن یا ازت

در پاسخ به سوال گیاهان برای رشد به چه چیزهایی نیاز دارد باید گفت: وجود نیتروژن در خاک باعث ازدیاد بخش های سبز گیاه می شود. کلا وجود ازت باعث افزایش رشد و نمو می شود و عملکرد رشد محصول را بالا می برد.

در صورت کمبود ازت رشد کاهش می بابد، برگ ها ریز می شوند، شاخه ها باریک می شوند و زردی در برگ های پایین ظاهر می گردد. بنابراین اولین نشانه های کمبود ازت در گیاه “رنگ پریدگی برگ هاست” به این معنی که رنگ سبز به زردی متمایل می گردد و اندکی بعد به زردی روشن می رسد. در اواخر رشد گیاه رنگ زرد ، قرمز و بنفش مایل به قرمز مشاهده می گردد که به دلیل تشکیل رنگ آنتوسیانین می باشد. بنابراین در جواب سوال گیاه برای رشد به چه عنصری نیاز دارد ؟ باید گفت ازت یا همان نیتروژن عنصر مهم و ضروری است.

گیاه برای رشد به چه عنصری نیاز دارد
کمبود ازت

رفع کمبود ازت

برای رفع مشکل کمبود ازت می توانید از کودهای دامی، پودر استخوان، برگ پوسیده یا به صورت کودهای شیمیایی از قبیل نیترات آمونیوم، فسفات آمونیوم و اوره بهره ببرید.

کمبود فسفر

 فسفر به رشد و توسعه ریشه گیاه لازم است. همچنین درختان برای رشد طبیعی به این عنصر نیاز دارند. بنابراین گیاه برای رشد به چه عنصری نیاز دارد باید گفت: گیاه در اوایل رشد خود حتما به فسفر نیاز دارد. لذا کمبود فسفر باعث ضعیف شدن گیاه می گردد. کمبود فسفر و ازت از جهاتی شبیه به هم هستند. در صورت کمبود این دو عنصر رشد قسمت های هوایی گیاه مختل می گردد و برگ گیاه کوتاه و نازک می شود و گیاه رشد خوبی نمی کند. لذا عملکرد به شدت کاهش یافته و میوه کم می شود.

ولی در مورد کمبود فسفر برخلاف نیتروژن رنگ برگ ها سبز تیره، مایل به آبی یا بنفش می گردد. لذا گوشت میوه نرم و شیره میوه خیلی ترش می شود. لذا این مورد را نباید با گیاهان جدید اشتباه گرفت.

رفع کمبود فسفر

برای حل مشکل کمبود فسفر می توان از فسفات آمونیوم که در کودهای فسفره موجود است در آّب آبیاری استفاده کرد.

کمبود پتاسیم

پتاسیم نقش بسیار مهمی در درختان میوه بازی می کند و در افزایش مقاومت گیاه در برابر کم آبی و سرمازدگی نقش اساسی بازی می کند. همچنین از نکات دیگر مثبت پتاسیم بهبود و افزایش عمل فتوسنتز می باشد. همچنین این عنصر درختان را در برابر آفات حفظ می کنند.

گیاه برای رشد به چه عنصری نیاز دارد
کمبود پتاسیم

کمبود پتاسیم باعث” ضعیف، کوتاهی و کوچک شدن گیاه می شوند. رشد ساقه اصلی و شاخه ها متوقف شده و فاصله میان گره ها کوتاه می گردد. در صورت افزایش و شدت کمبود پتاسیم، شاخه ها از انتها شروع به خشک شدن می کنند.
برگها در گیاهان مبتلا به کمبود پتاسیم به رنگ سبز تیره مایل به خاکستری مشاهده می شوند و همچنین شفافیت خود را از دست می دهند و ممکن است گاهی رنگ پریدگی و زردی بخصوصی در بین رگبرگها مشاهده شود.
لب سوختگی برگها در گیاهان پهن برگ غالبا” به علت کمبود عنصر پتاسیم می باشد. در سوزنی برگان نیز کمبود این عنصر باعث بروز برگ های قرمز و یا قهوه ای می شود.

درمان کمبود پتاسیم:

برای درمان کمبود پتاسیم می توان از کودهای سولفات پتاسیم ، کلرید پتاسیم، نیترات پتناسیم و سولفات پتاسیم منیزیم استفاده کرد.

نکته ضروری:

بعضی از درختان میوه (مثل مرکبات )، به کلر حساس هستند بنابراین بهتر است برای این دسته کلرید پتاسیم استفاده نشود.

عنصر کلسیم برای گیاه

یکی دیگر از عناصر پرمصرف گیاه کلسیم می باشد. از این رو در پاسخ به پرسش گیاه برای رشد به چه عنصری نیاز دارد، کلسیم نیز مهم و ضروری است. کلسیم جزیی از دیواره سلولی است و در تقسیم سلولی گیاه نقش پراهمیتی دارد، کلسیم در رشد و مقاومت گیاه و درخت به آفات و بیماری ها نقش مهمی را اجرا می کند.

در صورت کمبود کلسیم برگهای جوان نزدیک شاخه بدشکل، چروکیده شده و نوک برگ ها به طرف بالا و حاشیه آنها به طرف بالا یا پایین لوله می شود. همچنین رشد ریشه کم و انشعابات آن بسیار کم می گردد. بر روی ریشه لکه های قهوه ای نیز مشاهده می شود. کمبود کلسیم را می توان از روی تشکیل ناقص و از هم پاشیدگی قسمت انتهائی گیاه تشخیص داد.

گیاه برای رشد به چه عنصری نیاز دارد
کمبود کلسیم

درمان کمبود کلسیم

برای درمان کمبود کلسیم از کربنات و سولفات منیزیم استفاده می گردد. همچنین محلول پاشی سولفات منیزیم 2-5 مرتبه بخصوص برای درختان میوه ضروری و لازم است. که اولین محلول پاشی در اوایل خرداد ماه و دومین مرحله دو هفته بعد از آن انجام می شود.

نقش عناصر و علائم کمبود هریک بر گیاهان

عنصر نقش عناصر در گیاه علائم کمبود عناصر در گیاه
نیتروژن (N) مهمترین عنصر برای رشد گیاه

افزایش عملکرد محصول درختان

کاهش سرعت رشد و کوچک شدن برگ گیاه، زردشدن برگ های پیر و ضعیف

ریزش زودهنگام برگ گیاهان

پتاسیم (K) فعال کردن آنزیم های مفید گیاه

تسهیل کردن جذب پروتئین، فسفر، نیتروژن

کنترل عمل باز و بسته شدن روزنه گیاهان به هنگام تبخیر و تعرق

سنتز کردن نشاسته

کوچک و ضعیف شدن گیاه

کاهش مقاومت گیاه در برابر آفات گیاهی

زردی و سوختگی در برگ های پیرتر گیاه (سبز تیره مایل به خاکستری)

متوقف شدن رشد ساقه

کلسیم (Ca) نقش داشتن در ساخت دیواره سلولی

مقاومت در برابر بسیاری از بیماری ها

استحکام و کیفیت میوه

نقاط سفید رنگ روی نوک و بین رگبرگ ها

چروکیده شدن و بدشکل شدن ساقه و برگ های جوان گیاه

فسفر (P) نقش موثر در فتوسنتز و جوانه زدن گیاه

افزایش رشد و عملکرد ریشه

رشد بافت های ضروری گیاه

توقف رشد گیاه و ریزش برگ های مسن تر

قرمز شدن برگ گیاهان به علت تجمع قند در اثر کمبود فسفر

گوگرد (S) تاثیر بر عملکرد فتوسنتز در گیاه

گوگرد در ساختار پروتئین های مهم گیاه حضور دارد

کمبود گوگرد باعث کمرنگ شدن برگ گیاه می شود

علائم کمبود گوگرد مشابه کمبود نیتروژن است اما در برگ های جوانتر گیاه

آهن (Fe) عنصر آهن در فتوسنتز و کلروفیل نقش دارد کمبود اهن در برگ های جوان و ساقه های بالایی گیاه و درخت مشاهده می شود.

زرد شدن برگ گیاه به جز رگبرگ ها

منیزیم (Mg) نقش موثر در تولید کلروفیل باریک و ضعیف شدن برگ گیاه
مس (Cu) نقش موثر در فتوسنتز و ساخت کلروفیل

 

چروک و خمیده شدن رگبرگ ها و ترکیدن میوه

درختان برای رسیدن به رشد طبیعی وبلوغ به این عنصر نیاز دارند

درختان برای رشد طبیعی و رسیدن به بلوغ به عنوان عناصر ماکرو از جمله نیتروژن (N)، فسفر (P)، و پتاسیم (K) نیاز دارند. از میان این ها، نیتروژن به عنوان عنصر کلیدی نقش مهمی در ساخت پروتئین و کلروفیل دارد که برای فتوسنتز حیاتی هستند. نیتروژن به افزایش رشد برگ ها و شاخه ها کمک می کند، و نبود آن باعث کاهش سرعت رشد و زرد شدن برگ ها می‌شود. به علاوه، درختان به عناصر دیگری مانند کلسیم، منیزیم و عناصر کم مصرفی چون آهن و روی نیز نیاز دارند که همگی برای حفظ سلامت و عملکردهای متابولیکی ضروری هستند (Larcher, 2003؛ Marschner, 2012). بنابراین اگر می خواهید درختان و شاداب و سالمی داشته باشید باید توجه داشته باشید که درختان برای رشد به این عنصر نیاز دارند.

علامت کمبود منیزیم در درختان

کمبود منیزیم در درختان معمولا باعث زرد شدن برگ ها (کلروز) می شود. به خصوص در نواحی بین رگبرگ ها، در حالی که خود رگبرگ ها سبز باقی می‌مانند. این پدیده به ویژه در برگ های پیرتر و قدیمی تر بیشتر دیده می شود، زیرا منیزیم به عنوان یک عنصر متحرک در گیاه می باشد و از برگ های پیرتر به برگ های جوان تر منتقل می شود.

درختان برای رسیدن به رشد طبیعی وبلوغ به این عنصر نیاز دارند. با گذشت زمان، در صورت عدم تأمین منیزیم، برگها ممکن است به طور کامل زرد شده و در نهایت بریزند. منیزیم برای تولید کلروفیل و فرآیند فتوسنتز بسیار حیاتی است، بنابراین کمبود آن می‌تواند باعث کاهش رشد و عملکرد کلی درخت شود. (Marschner, 2012)

علامت کمبود آهن در درختان

درختان برای رسیدن به رشد طبیعی به عنصر کم مصرف آهن نیاز دارند. کمبود آهن در درختان باعث ایجاد کلروز بین رگبرگی در برگ های جوان تر می‌ گردد. در این صورت، بخش های بین رگبرگی زرد می شود. این در حالی است که رگبرگ ها همچنان سبز باقی می ماند.

این علائم نقش کلیدی آهن در تشکیل کلروفیل و فتوسنتز را بیان می کند از این رو، درختان برای رسیدن به رشد طبیعی و بلوغ به این عنصر نیاز دارند. با شدت یافتن کمبود آهن، ممکن است برگ های درخت به طور کامل زرد شده و رشد به شدت افت کند.

آهن در خاک های اسیدی مثل شمال زیاد می باشد و بیشتر کمبود عنصر آهن در خاک هایی با pH بالا (قلیایی) یا خاک هایی که دارای زهکشی ضعیف هستند دیده می شود، زیرا آهن در این شرایط کمتر در دسترس گیاه قرار می‌گیرد. بنابراین هنگام مشاهده کمبود عنصر Fe در درخت بهتر است PH خاک را فورا آزمایش و بررسی کنید. (Marschner, 2012)

منابع:

  • Larcher, W. (2003). Physiological Plant Ecology: Ecophysiology and Stress Physiology of Functional Groups. Springer Science & Business Media.
  • Marschner, H. (2012). Marschner’s Mineral Nutrition of Higher Plants. Academic Press.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

تماس با ما